ทำความรู้จักกีฬาเทควันโดในโอลิมปิก

เทควันโดจัดเป็นหนึ่งในกีฬาที่มีแข่งในโอลิมปิกได้ไม่นานนัก โดยเริ่มบรรจุในโปรแกรมอย่างเป็นทางการนับตั้งแต่ปี 2000 ที่นครซิดนีย์ หลังเป็นกีฬาสาธิตก่อนหน้านั้น

ในช่วงแรกชาติจากเอเชียคือผู้ครองบัลลังก์ในกีฬาชนิดนี้ ก่อนที่ ยุโรป, อเมริกา และแอฟริกาจะก้าวขึ้นมาประสบความสำเร็จในช่วงหลัง

แล้วการแข่งกีฬาเทควันโดในโอลิมปิกมีที่มาอย่างไร ใครคือนักกีฬาที่น่าสนใจ และในปารีส 2024 มีการแข่งขันเทควันโดกี่รายการ ติดตามได้ที่นี่

กีฬาเทควันโดกับโอลิมปิก

ถึงแม้เทควันโดจะเพิ่งได้บรรจุแข่งในโอลิมปิกเมื่อปี 2000 แต่ความพยายามที่จะให้กีฬาชนิดนี้เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของมหกรรมกีฬาแห่งมวลมนุษยชาติ เริ่มมาตั้งแต่ปี 1974 แล้ว ก่อนจะเป็นรูปเป็นร่างอย่างจริงจังในปี 1988 ที่กรุงโซล ประเทศเกาหลีใต้ เป็นเจ้าภาพ เมื่อได้รับเลือกให้เป็นกีฬาสาธิต รวมทั้งเรียกความสนใจจากทั่วโลกในพิธีเปิดการแข่งขันซึ่งนักเทควันโดเกาหลีใต้นับร้อยชีวิตแสดงศิลปะการต่อสู้ประจำชาติชนิดนี้อย่างพร้อมเพรียง

จากนั้น เทควันโด ได้รับเลือกให้เป็นกีฬาสาธิตอีกครั้งที่บาร์เซโลนาในปี 1992 และได้บรรจุเป็นกีฬาชิงเหรียญอย่างเต็มตัวครั้งแรกที่ซิดนีย์ ก่อนจะอยู่ในโปรแกรมของโอลิมปิกนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

แม้ประวัติของเทควันโดในโอลิมปิกจะไม่นานนัก แต่มีนักกีฬาผลงานโดดเด่นถึง 3 ราย ทั้ง ฮวาง กยอง-ซอน จากเกาหลีใต้, สตีเว่น โลเปซ จากสหรัฐฯ และ ฮาดี้ ซาอี จาก อิหร่าน ที่คว้าไปสูงสุด 3 เหรียญจาก 2 เหรียญทอง 1 เหรียญทองแดงในการลงแข่ง 3 สมัยเท่ากัน

นอกจาก 3 คนข้างต้นที่คว้าได้ 2 เหรียญทอง โดย 2 รายหลังได้จาก 2 รุ่น ยังมี เฉิน จง จากจีนที่คว้าเหรียญทองได้ 2 สมัยติด เช่นเดียวกับ หวู่ จิงหยู เพื่อนร่วมชาติ

นอกจากนั้นกีฬาเทควันโดยังสร้างฮีโร่โอลิมปิกให้กับชาติอื่นอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น พาณิภัค วงศ์พัฒนกิจ ของไทย ที่คว้าเหรียญทองจากกีฬานี้ได้เป็นคนแรกของประเทศใน โตเกียว 2020, ตรัน เฮียว งัน จาก เวียดนาม, โรฮัลลาห์ นิกปาย จาก อัฟกานิสถาน และ อ็องโตนี่ โอบาเม่ จาก กาบอง ที่กลายเป็นนักกีฬาคนแรกของประเทศที่ได้เหรียญโอลิมปิก ขณะที่ ทาเมอร์ บายูมี่ เหรียญทองแดงปี 2004 จาก อียิปต์ ก็เป็นนักกีฬาจากทวีปแอฟริกาคนแรกที่ได้เหรียญจากกีฬาชนิดนี้

รูปแบบการแข่งขันใน ปารีส 2024

ก่อนหน้านี้ นับตั้งมีการแข่งเทควันโดในโอลิมปิกปี 2000 จนถึงปี 2012 แต่ละชาติสามารถส่งนักกีฬาแค่ ชาย 2 หญิง 2 เข้าร่วมการแข่งโอลิมปิก แต่ใน ริโอ 2016 ได้มีการเปลี่ยนแปลงให้สามารถส่งนักกีฬา 1 คนต่อ 1 รุ่นน้ำหนัก

เท่ากับว่าจะมีนักกีฬา 128 คน แต่มีเพิ่มอีก 6 คนจากโควตารับเชิญและนักกีฬาทีมผู้ลี้ภัยทำให้มีนักกีฬาทั้งหมด 134 คน ลงแข่งใน 8 พิกัดน้ำหนักที่ ปารีส 2024 โดยแบ่งเป็น ฟลายเวต 58 กิโลกรัม, เฟเธอร์เวต 68 กิโลกรัม, มิดเดิลเวต 80 กิโลกรัม และ เฮฟวี่เวต 80 กิโลกรัมขึ้นไปในประเภทชาย

ส่วนประเภทหญิงมีการแข่งในรุ่น ฟลายเวต 49 กิโลกรัม, เฟเธอร์เวต 57 กิโลกรัม, มิดเดิลเวต 67 กิโลกรัม และเฮฟวี่เวต 67 กิโลกรัมขึ้นไป

ทั้งนี้ นักกีฬาทุกคนที่แพ้ต่อคู่ชิงในแต่ละประเภท จะได้โอกาสแข่งในรอบแก้ตัวเพื่อเข้าไปลุ้นชิงเหรียญทองแดง

กฎและกติกาแบบเข้าใจง่าย

เป้าหมายของกีฬานี้คือการเตะและต่อยคู่ต่อสู้ไปพร้อมกับการระวังไม่ให้ตัวเองถูกโจมตี เสน่ห์ของเทควันโดคือการผสมผสานการเตะและต่อยอย่างรวดเร็ว โดยจะสู้กันในเสื่อ 8 เหลี่ยม 3 ยก ยกละ 2 นาที ซึ่งคะแนนจะให้ตามระดับของเทคนิคที่ใช้ เช่นการเตะที่หัวจะทำให้ได้คะแนนสูงกว่าการต่อยและเตะที่ลำตัว การหมุนตัวเตะก็ได้คะแนนพิเศษเช่นกัน นอกจากนั้นหากนักกีฬาทำผิดกติจะมีการโดนตัดคะแนนอีกด้วย

นักกีฬาที่น่าจับตามองใน ปารีส 2024

ในการแข่งที่ ซิดนี่ย์ เมื่อปี 2000 เกือบครึ่งหนึ่งจากจำนวนทั้งหมด 24 เหรียญของกีฬาเทควันโด เป็นของนักกีฬาจากเอเชีย แต่ใน ลอนดอน 2012 เป็นต้นมา กระแสของกีฬาชนิดนี้ได้เปลี่ยนไปจากเดิม โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน โตเกียว 2020 ที่มีแค่ พาณิภัค วงศ์พัฒนกิจ เป็นคนเดียวจากเอเชียที่คว้าเหรียญทอง เพราะแม้ อูลุกเบก ราชิตอฟ จากอุซเบกิสถาน จะคว้าทองในรุ่น 68 กิโลกรัมชายได้สำเร็จ แต่ด้านกายภาพและเชื้อชาติอิงไปทางฝั่งยุโรปมากกว่า

เพราะฉะนั้นบรรดาเช่นเก่าหรือคนที่เคยคว้าเหรียญมาแล้ว ล้วนน่าสนใจทั้งสิ้น อย่างเช่น เจด โจนส์ จากสหราชอาณาจักร ที่ลุ้นทองสมัยที่ 3 หลังตกรอบแบบพลิกล็อกที่โตเกียว แต่ที่น่าสนใจที่สุดต้องยกให้ "เทนนิส" พาณิภัค วงศ์พัฒนกิจ ที่นอกจากจะลุ้นเป็นนักกีฬาคนที่ 8 ที่คว้าเหรียญทองเทควันโดโอลิมปิกได้ 2 สมัยแล้ว ยังลุ้นสร้างประวัติศาสตร์เป็นนักกีฬาไทยคนแรกที่ได้เหรียญทองโอลิมปิก 2 สมัยติดอีกด้วย