ทำความรู้จักกีฬาเทเบิลเทนนิสในโอลิมปิก

จากกิจกรรมสันทนาการช่วยย่อยหลังมื้ออาหารค่ำของชนชั้นสูง กลายมาเป็นกีฬาที่เต็มไปด้วยความรวดเร็วและเทคนิคแพรวพราว นอกจากนั้นเทเบิลเทนนิสยังเป็นกีฬาที่มีคนเล่นมากที่สุดเป็นอันดับต้น ๆ ของโลกอีกด้วย

ภาพรวมของกีฬาที่มีชื่ออีกอย่างว่า "ปิงปอง"

เทเบิลเทนนิสมีประวัติยาวนานมาตั้งแต่ช่วงปลายศตวรรษที่ 19 โดยเริ่มจากการเป็นกิจกรรมหลังอาหารค่ำของบรรดาครอบครัวชนชั้นสูงในอังกฤษแทนที่กีฬาเทนนิส ก่อนจะพัฒนาจนกลายเป็นกีฬาระดับโอลิมปิกในศตวรรษต่อมา

ด้วยความที่เป็นกิจกรรมในบ้าน อุปกรณ์ที่ใช้ในช่วงเริ่มต้นคือของที่อยู่ใกล้ตัว ตั้งหนังสือถูกนำมาวางขวางโต๊ะแทนเนต ฝากล่องซิการ์ถูกใช้แทนแร็กเก็ต และจุกไม้ก๊อกทรงกลมจากแชมเปญถูกใช้แทนลูกบอล ซึ่งชื่อเดิมของเทเบิลเทนนิสนั้นตั้งมาจากเสียงเวลาตีลูก ไม่ว่าจะเป็น "ปิงปอง", "วิฟ วาฟ" และ "ฟลิม แฟลม" ปัจจุบันจากฝากล่องซิการ์แทนที่ด้วยไม้อัดหรือคาร์บอนไฟเบอร์ที่ปิดด้วยยางทั้ง 2 ด้าน ส่วนลูกปิงปองก็ผลิตจากเซลลูลอยด์ที่มีน้ำหนักเพียง 2.7 กรัม

ขณะที่ สหพันธ์กีฬาเทเบิลเทนนิสนานาชาติ (ITTF) ก่อตั้งขึ้นในปี 1926 และเป็นหนึ่งในองค์กรที่มีขนาดใหญ่ที่สุดของวงการกีฬาระดับนานาชาติ ส่วนความนิยมทั่วโลกนั้นพบว่ามีนักกีฬาเทเบิลเทนนิสระดับลงแข่งกว่า 40 ล้านคน และมีคนที่เล่นเพื่อความบันเทิงอีกนับไม่ถ้วน โดยเฉพาะในประเทศจีนชาติมหาอำนาจของกีฬาลูกเด้ง

สำหรับโต๊ะเทเบิลเทนนิสขนาดมาตรฐานนั้น จะมีความยาว 2.74 เมตร กว้าง 1.525 เมตร มีความสูงจากพื้น 76 เซนติเมตรแบ่งเป็นสองฝั่งโดยมีเนตอยู่ตรงกลาง ขณะที่กติกาการเล่นพื้นฐานคล้ายกับเทนนิส แต่มีระบบการนับคะแนนที่แตกต่างออกไป ในประเภทเดี่ยวใช้ระบบหาผู้ชนะ 4 ใน 7 เกม ใครได้ 4 เกมก่อนเป็นผู้ชนะ ซึ่งผู้เล่นคนใดทำถึง 11 แต้มก่อน (มีคะแนนห่างคู่แข่งอย่างน้อย 2 แต้ม) จะเป็นผู้คว้าชัยในแต่ละเกม

ส่วนแมตช์ประเภททีมประกอบไปด้วยการแข่งเดี่ยว 4 แมตช์ และคู่ 1 แมตช์ ใช้ระบบ 3 ใน 5 เกม ฝั่งไหนได้ 3 เกมก่อนเป็นผู้ชนะแมตช์ ซึ่งแต่ละทีมจะมีผู้เล่น 3 คน และการแข่งขันจะจบลงเมื่อมีทีมที่เก็บชัยได้ 3 แมตช์ โดยในประเภทคู่ผู้เล่นต้องผลัดกันตีลูก

อย่างไรก็ตาม กฎในการเสิร์ฟของกีฬาชนิดนี้แตกต่างจากเทนนิสที่สลับกันเสิร์ฟฝั่งละเกม ในเทเบิลเทนนิสนั้นจะเปลี่ยนเสิร์ฟทุก 2 คะแนน แต่เมื่อคะแนนเท่ากัน 10-10 จะเปลี่ยนเสิร์ฟกันทุกแต้ม ขณะที่ในประเภทคู่นอกจากการเปลี่ยนเสิร์ฟระหว่างทีมแล้ว ผู้เล่นต้องเปลี่ยนเสิร์ฟกันเองด้วยเช่นกัน

เทเบิลเทนนิสบรรจุแข่งในโอลิมปิกครั้งแรกเมื่อปี 1988 ที่กรุงโซล ประเทศเกาหลีใต้ โดยมีการแข่งประเภทชายเดี่ยว, หญิงเดี่ยว และประเภทคู่ แต่ใน ปักกิ่ง เกมส์ ปี 2008 เปลี่ยนมาเป็นประเภทชายเดี่ยว, หญิงเดี่ยว และประเภททีม ส่วนโตเกียว 2020 นั้น เพิ่มประเภทคู่ผสมเข้าไปด้วย ซึ่งแต่ละประเภทใช้การจับสลากประกบคู่ แข่งแบบแพ้คัดออกจนถึงรอบชิงชนะเลิศ

โปรแกรมการแข่งขันในปารีส 2024

1 ประเภทชายเดี่ยว/หญิงเดี่ยว

2 ประเภททีมชาย/ทีมหญิง

3 ประเภทคู่ผสม

กระบวนการคัดเลือกโอลิมปิก

ในปารีส 2024 จะมีนักกีฬาเทเบิลเทนนิสทั้งหมด 172 คน แบ่งเป็นชาย 86 คน และหญิง 86 คนจากชาติสมาชิก ซึ่งแต่ละชาติมีนักกีฬาเข้าร่วมได้สูงสุด 6 คน แบ่งเป็นชาย 2 คน หญิง 2 คน ในประเภทเดี่ยว, ชายอีก 1 คน และหญิงอีก 1 คนในประเภททีม และ 1 คู่ในประเภทคู่ผสม โดยฝรั่งเศสได้สิทธิ์ครบ 6 ที่นั่งอัตโนมัติในฐานะเจ้าภาพ

สำหรับประเภททีม จะมี 16 ทีมที่ได้ผ่านการคัดเลือก โดยมาจากแชมป์ทวีป, ผลงานในศึกชิงแชมป์โลก 2024, จากอันดับโลกที่ดีที่สุด และโควตาสุดท้ายคือเจ้าภาพ

ในประเภทคู่ผสม จะมี 16 คู่ที่ผ่านการคัดเลือกเช่นกัน แบ่งเป็นตัวแทนแต่ละทวีป, จากทัวร์นาเมนต์ควอลิฟาย, จากอันดับโลก และโควตาเจ้าภาพ

ส่วนประเภทบุคคล จะมีผู้เล่นทั้งหมด 134 คน แบ่งเป็นชาย 67 คนและหญิง 67 คน โดยแต่ละประเภทมีผู้เล่น 2 คนจากชาติที่เข้ารอบในประเภททีมรวมเป็น 32 คน ที่เหลือมาจากรอบคัดเลือกแต่ละภูมิภาค, อันดับโลกที่ดีที่สุดของแต่ละทวีป และอันดับโลกที่ดีที่สุดในโควตาที่เหลือ นอกจากนั้นยังมี 1 โควตาไวลด์การ์ดจากคณะกรรมการไตรภาคีอีกด้วย

แก่นแท้ของกีฬาเทเบิลเทนนิส

"เกมรุกที่ดุดันบวกด้วยการตีที่แม่นยำ"

ด้วยขนาดโต๊ะที่เล็กทำให้เทเบิลเทนนิสเป็นกีฬาที่ดวลกันแบบต่อเนื่องและรวดเร็ว และการที่ต้องรับมือกับลูกความเร็วมากกว่า 100 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ทำให้ผู้เล่นต้องพร้อมเปลี่ยนจากรับเป็นรุกอยู่ตลอดเวลา

คุณสมบัติของนักกีฬาเทเบิลเทนนิสต้องมีปฏิกิริยาโต้ตอบฉับไว มีความคล่องตัวที่น่าทึ่งและมีความฟิตในระดับสูง ขณะเดียวกันเพื่อให้เข้ากับศักยภาพทางร่างกายและเทคนิคที่ตัวเองเชี่ยวชาญ ผู้เล่นบางคนชอบที่จะยืนในตำแหน่งใกล้โต๊ะขณะที่บางคนเลือกยืนห่างออกไป  

นอกจากนั้นผู้เล่นยังสามารถใช้ประโยชน์จากลูกเสิร์ฟที่หลากหลายตามความเร็วในการหมุนของลูกที่แตกต่างกัน รวมทั้งวิถีที่จะถูกย้อนกลับ ซึ่งเทคนิคเหล่านี้ยังคงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง

ความน่าจะเป็นใน ปารีส 2024

"จีน ชาติมหาอำนาจที่ยากหาผู้ต่อกร"

ประเทศในยุโรปกลางอย่าง ฮังการี, สาธารณรัฐเช็ก, ออสเตรีย และเยอรมนี เคยครองความยิ่งใหญ่ในกีฬาชนิดนี้จนกระทั่งช่วงกลางศตวรรษที่ 20 อย่างไรก็ตาม นับตั้งแต่มีการแข่งเทเบิลเทนนิสในโอลิมปิกเมื่อปี 1988 จีนคว้าไป 32 จากทั้งหมด 37 เหรียญทองในมหกรรมกีฬาแห่งมวลมนุษยชาติ

มีผู้เล่นจากยุโรปเพียงคนเดียวที่เคยคว้าเหรียญทองจากกีฬาเทเบิลเทนนิสในโอลิมปิกคือตำนานชาวสวีเดนอย่าง แยน-โอเว่ วัลด์เนอร์ เจ้าของฉายา "โมซาร์ตแห่งวงการเทเบิลเทนนิส" จากการที่เจ้าตัวคว้าแชมป์ประเภทชายเดี่ยวในการแข่งขันที่นครบาร์เซโลน่า เมื่อปี 1992

สำหรับการแข่งขันหนที่แล้ว หม่า หลง นอกจากจะป้องกันแชมป์ประเภทชายเดี่ยวได้แล้ว ยังนำทัพจีนคว้าเหรียญทองทีมชาย เช่นเดียวกับ เฉิน เมิ่ง ในประเภทหญิง ซึ่งใน ปารีส เกมส์ ก็คงไม่ต่างกัน แต่ชาติอย่างญี่ปุ่นก็หวังเอาไว้ไม่น้อย เนื่องจากคราวที่แล้ว มิมะ อิโตะ กับ จุน มิซุทานิ ปราบคู่จีนคว้าเหรียญทองประเภทคู่ผสมมาแล้ว

คุณรู้หรือไม่?

กฎกติกาอย่างเป็นทางการระบุว่า เราสามารถใช้แร็กเก็ตขนาดเท่าไหร่ก็ได้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องรูปร่างหรือน้ำหนัก แต่พื้นสัมผัสต้องเรียบและแข็ง รวมทั้งทำจากไม้ธรรมชาติกว่า 85 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งไม้ปิงปองส่วนใหญ่จะมีขนาดเท่ากันคือกว้างราว 15 เซนติเมตร ยาว 25 เซนติเมตรรวมด้ามจับ และมีน้ำหนักน้อยกว่า 200 กรัม