ย้อนรอย เอเชียน เกมส์

เอเชียน เกมส์ คือมหกรรมกีฬาที่ยิ่งใหญ่, เก่าแก่ และทรงคุณค่าที่สุดของสภาโอลิมปิกแห่งเอเชีย (โอซีเอ) นับย้อนไปจนถึงการแข่งขันครั้งแรกที่กรุงนิวเดลี ประเทศอินเดีย ในปี 1951 หรือ 72 ปีที่แล้ว โดยจัดการแข่งขันขึ้นทุก ๆ 4 ปี เหมือนกับ โอลิมปิก เกมส์ มี 45 ชาติสมาชิกเข้าร่วม

เอเชียน เกมส์ จัดการแข่งขันครั้งแรกหลังจบสงครามโลกครั้งที่ 2 ไม่นาน โดยได้รับการสนับสนุนจาก เนรู นายกรัฐมนตรีคนแรกของอินเดียที่ต้องการใช้กีฬาสานสัมพันธ์อันยั่งยืนระหว่างชาติในเอเชียที่มีความขัดแย้งในช่วงสงคราม ซึ่งมีทั้งหมด 11 ชาติตอบรับเข้าร่วมการแข่งขันรวมทั้งประเทศญี่ปุ่น นับตั้งแต่นั้น เอเชียน เกมส์ ก็กลายเป็นอีเวนต์ใหญ่ที่มีขึ้นเพื่อส่งเสริมมิตรภาพผ่านกีฬาและส่งเสริมสันติภาพของโลกด้วยการเน้นย้ำถึงความหลากหลาย

นับตั้งแต่ นิวเดลี 1951 ถึงครั้งล่าสุดคือ จาการ์ตา-ปาเลมบัง ที่ประเทศอินโดนีเซีย ในปี 2018 เอเชียน เกมส์ จัดการแข่งขันมาแล้วทั้งหมด 18 สมัย มี 9 ชาติที่ได้จัดการแข่งขัน โดยประเทศไทยเป็นเจ้าภาพมากที่สุด 4 สมัย ตามด้วยเกาหลีใต้ 3 สมัย ซึ่งจีนและญี่ปุ่นกำลังจะเทียบเท่าจาก หางโจว 2022 และ ไอจิ-นาโงยะ ปี 2026

ถึงแม้ว่าชนิดกีฬาที่แข่งขันใน เอเชียน เกมส์ เป็นไปตามโปรแกรมโอลิมปิกซึ่งยึดกรีฑาและว่ายน้ำเป็นหลัก แต่มหกรรมกีฬาแห่งเอเชียมีเอกลักษณ์ที่แตกต่าง เมื่อมีการจัดแข่งขันชนิดกีฬาที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมที่หลากหลายของทวีป อาทิเช่น เซปักตะกร้อของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้, กาบัดดี้ของเอเชียใต้ และวูซูของเอเชียตะวันออก

ตลอดการแข่งขันเอเชียน เกมส์ 18 สมัย มีเพียง 2 ชาติที่เคยครองตำแหน่งเจ้าเหรียญทอง เริ่มจาก ญี่ปุ่น 8 สมัยตั้งแต่ปี 1951-1978 ก่อนจะเป็น จีน ที่ครองตำแหน่งเจ้าเหรียญทองมาตลอด 10 ครั้งหลังสุด

สำหรับประเทศไทยเข้าร่วมการแข่งขัน เอเชียน เกมส์ มาตั้งแต่สมัยแรก และเป็นเจ้าภาพ 4 ครั้งในปี 1966, 1970, 1978 และ 1998 ทำผลงานรวมทั้งหมดได้ 132 เหรียญทอง 175 เหรียญเงิน และ 279 เหรียญทองแดง เป็นอันดับ 7 ในตาราง ส่วนครั้งที่ประสบความสำเร็จสูงสุดคือปี 1998 ที่ไทยเป็นเจ้าภาพคว้าได้ 24 เหรียญทอง 26 เหรียญเงิน 40 เหรียญทองแดง อยู่อันดับ 4 ของตารางเหรียญรวม กีฬาที่คว้าเหรียญทองมากที่สุดคือเซปักตะกร้อ 26 เหรียญทอง และกีฬาที่คว้าเหรียญรวมมากที่สุดคือยิงปืน 78 เหรียญ

ส่วนการแข่งขันหนล่าสุดที่จาการ์ตา-ปาเลมบัง จีน ครองเจ้าเหรียญทองจาก 132 เหรียญทอง 92 เหรียญเงิน และ 66 เหรียญทองแดง ขณะที่ไทยทำได้ 11 เหรียญทอง 16 เหรียญเงิน และ 46 เหรียญทองแดง เป็นอันดับที่ 11 ของตาราง